Μετά το αίτημα της Ουκρανίας η Τουρκία να κλείσει τα στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια προκειμένου να μπλοκάρει τη διέλευση των ρωσικών πλοίων, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε σήμερα ότι η Τουρκία δεν μπορεί να σταματήσει την πρόσβαση των ρωσικών πολεμικών πλοίων προς τη Μαύρη Θάλασσα μέσω των στενών της, επικαλούμενος τη Συνθήκη του Μοντρέ.
Βάσει της σύμβασης του Μοντρέ το 1936, η Τουρκία έχει τον έλεγχο των στενών και μπορεί να περιορίσει τη διέλευση πολεμικών πλοίων κατά τη διάρκεια πολέμου ή εάν απειληθεί, αλλά το αίτημα έχει φέρει την Τουρκία σε μια δύσκολη θέση, καθώς προσπαθεί να ευχαριστήσει τη Δύση αλλά και τη Ρωσία.
Σε συνέντευξή του στην τουρκική Hürriyet o Τσαβούσογλου δήλωσε: «Μέχρι σήμερα η Τουρκία εφάρμοζε κάθε φορά τη Συμφωνία του Μοντρέ χωρίς δισταγμό. Με άλλα λόγια, σε έναν πόλεμο όπου η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος, μπορούν να ληφθούν μέτρα σχετικά με τις χώρες που συμμετέχουν στον πόλεμο. Η Τουρκία μπορεί να σταματήσει τη διέλευση πολεμικών πλοίων από τα Στενά. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο στη Σύμβαση του Μοντρέ. Εάν υπάρχει απαίτηση να επιστρέψουν τα πλοία των εμπόλεμων χωρών στις βάσεις τους, τότε πρέπει να επιτραπεί. Οι ειδικοί μας εργάζονται πάνω σε αυτό όταν υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση. Αν δεχθούμε ως Τουρκία νομικά την κατάσταση πολέμου, αυτή η διαδικασία θα ξεκινήσει. Δεύτερον, εάν αποδεχθούμε την κατάσταση του πολέμου, θα απαγορεύσουμε τη διέλευση πολεμικών πλοίων στο πλαίσιο του Μοντρέ. Αλλά και να το απαγορεύσουμε, οι Ρώσοι έχουν τέτοιο δικαίωμα. Κατά τη σύναψη της σύμβασης, η Ρωσία είχε βάλει τη δική της ρήτρα. Τα άρθρα 19, 20 και 21 τα ρυθμίζουν. Τέλος, λέει, εάν το πλοίο της παραθαλάσσιας χώρας θέλει να περάσει με αίτημα να επιστρέψει στη βάση του, επιτρέπεται».
«Φυσικά, αυτό απαιτεί από την Τουρκία να χαρακτηρίσει την επίθεση της Ρωσίας ως 'πόλεμο'», είπε ο Τσαβούσογλου.
Ωστόσο, μιλώντας σε Τούρκους δημοσιογράφους στο Καζακστάν, ο Τσαβούσογλου τόνισε πως η Ρωσία είχε το δικαίωμα -βάσει της συνθήκης- να επιστρέψει τα πλοία στη βάση τους, και συγκεκριμένα στη Μαύρη Θάλασσα. Επομένως, ακόμη και εάν η Τουρκία αποφάσιζε μετά από μια νομική διαδικασία να αποδεχθεί το αίτημα της Ουκρανίας και να κλείσει τα στενά στα ρωσικά πολεμικά πλοία, δήλωσε πως απλώς θα τα απέτρεπε από το να ταξιδέψουν προς την αντίθετη κατεύθυνση, μακριά από την έδρα τους στη Μεσόγειο.
Από την πλευρά του, ο πρέσβης της Ουκρανίας στην Τουρκία, δήλωσε ότι το Κιέβο αναμένει μια "θετική απάντηση” από την Άγκυρα στο αίτημά της.
